Zo ga je correct naar het toilet

Hurkzit n°1

De westerse, gecultiveerde en moderne mens keerde eigenlijk terug van een tweepotige en rechtopgaande positie naar een vierpotig stadium: hij nam namelijk de vierpotige stoel uit de woonkamer als model voor zijn moderne toilet en ging voortaan binnen zittend ontlasten in plaats van buiten te hurken. Door duizenden jaren hurkend te ontlasten, is ons lichaam zich gaan aanpassen aan die positie. De pubo-rectale spier, die we dus ook nodig hebben om ontlasting op te houden, ontspant zich namelijk beter in een gehurkte positie. Puur anatomisch gezien is dit inderdaad de beste positie: in hurkzit komen het darmkanaal en het anaal kanaal in een mooie lijn, de hoek tussen darm en anaal kanaal opent zich mooier, de stoelgang glijdt er beter en sneller uit.

Wetenschappelijk gehurk

Moeten we nu allen ons toilet afbreken en opnieuw een gat in de vloer maken zodat we terug al hurkend kunnen ontlasten? Of erger nog, moeten we nu met z’n allen op de toiletbril gaan staan, een hurkhouding aannemen en in de pot mikken? Nee, natuurlijk niet. Bovendien zijn de harde, wetenschappelijke bewijzen eerder schaars: tot op heden werd weinig kwalitatief onderzoek gedaan naar dit onderwerp, en de studies die er wel zijn, zijn kleinschalig uitgevoerd, zodat er niet met zekerheid conclusies kunnen uit getrokken worden. De belangrijkste studie komt uit Israël: 28 proefpersonen moesten hun dagelijkse stoelgang in drie verschillende posities uitvoeren: gehurkt, zittend op een heel klein toilet of zittend op een gewoon toilet. En wat was de conclusie? In hurkstand lukte het ontlasten niet alleen sneller

(< 1 minuut), de vrijwilligers ervoeren deze houding ook als de beste om tot een volledige lediging te komen, in vergelijking met de twee zitposities. Zitten duurde gemiddeld dubbel zo lang en voelde lang niet zo bevredigend.

Squatten

Er bestaat overigens een manier om die hurkpositie op een normaal toilet uit te voeren. Je kan dus ook zittend hurken: buig je bovenlichaam iets naar voren en breng je knieen naar omhoog door bijvoorbeeld op je tenen af te duwen. Zo maak je een betere hoek en kom je dicht bij de optimale positie. En mocht dit niet goed lukken: er bestaan speciaal ontworpen toiletkrukjes die een juiste zithouding op het toilet helpen stimuleren, door je voeten op een voetbankje te plaatsen, waardoor je de bovenzijde van je dij dichter tegen de buik brengt. Googel het maar eens. Het “Squat-n-go”-toiletkrukje is zo’n voorbeeld en kan doeltreffend zijn voor mensen die moeite hebben om een vlotte en volledige lediging te bereiken. Het bankje is trouwens gemakkelijk opklapbaar. Ben je klaar, dan berg je het toiletkrukje simpelweg op. Sommige zijn zo ontworpen, met een uitsparing in het midden van het krukje, dat je het na gebruik onder het toilet kan wegschuiven, tegen de voet van het toilet. Het oogt niet alleen mooier, maar zo win je ook plaats en tijd bij het opbergen van het bankje. 

Of het nu wetenschappelijk bewezen is of niet: een gehurkte houding is niet alleen beter omdat de darm vlotter en vollediger zal ledigen, maar ook omdat er minder hard geperst moet worden en minder druk op de darm uitgeoefend wordt. Hogere druk op de endeldarm zal leiden tot grotere druk bij de buren: de aars onderaan en het sigmoid bovenaan. De wand van het sigmoid is in tegenstelling tot de wand van het rectum niet aangepast aan hogere druk. Daardoor verzwakt de wand en ontstaan er blaasjes of divertikels. Maar ook de aambeien, de zakjes met bloed ontworpen om de aars af te sluiten, houden niet van die hoge druk en willen deze ontwijken. Ze gaan liever naar buiten bengelen, waar ze uiteraard kwetsbaar zijn en gaan bloeden of zwellen. Ook andere anorectale ongemakken worden erger als er meer geperst wordt. Onze houding op het toilet is zeker niet de enige oorzaak van vervelende aambeien of blaasjes op de darmwand. Ook onze westerse voeding speelt bijvoorbeeld een rol. Het is geen toeval dat de twee miljard mensen op de wereld die zich gehurkt ontlasten, hier grotendeels van gespaard blijven.